Mang thai là khoảng thời gian vô cùng thiêng liêng, cần cẩn trọng của mẹ bầu. Đặc biệt là với khoảng 3 tháng đầu. Khoảng thời gian này cũng cần đặc biệt lưu ý đến chế độ sinh hoạt và ăn uống của mẹ bầu. Cần phải lưu ý từ chế độ, các nhóm dinh dưỡng cần thiết cho mẹ và bé. Và cần lựa chọn những thực phẩm phù hợp nhất cho 3 tháng đầu thai kì này. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về những kiến thức về dinh dưỡng cho các mẹ bầu trong khoảng 3 tháng đầu
Dinh dưỡng 3 tháng đầu thai kỳ quan trọng như thế nào?
Trong suốt thai kỳ, chế độ dinh dưỡng dành cho bà bầu cần được thiết lập một cách khoa học vì nó mang tính quyết định tới cân nặng và sự phát triển của thai nhi. Trong đó, mẹ bầu cần đặc biệt chú ý tới dinh dưỡng 3 tháng đầu thai kỳ bởi đây là giai đoạn phát triển quan trọng nhất của thai nhi. 3 tháng đầu được coi là giai đoạn phát triển quan trọng nhất của thai nhi. Vào tuần thứ 4 của thai kỳ, hệ thống thần kinh của trẻ bắt đầu phát triển. Đến tuần thứ 6, não và tủy sống hình thành. Song song với quá trình phát triển tim, hệ tuần hoàn và các cơ quan nội tạng khác. Đến cuối tuần thứ 12 của thai kỳ, hầu hết các bộ phận trên cơ thể thai nhi đều hoàn thiện.
Để phát triển toàn diện, thai nhi cần được cung cấp đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các vi chất cần thiết như axit folic, canxi, sắt, vitamin D,… Nếu người mẹ không cung cấp đủ chất dinh dưỡng thì có thể gây dị tật, suy dinh dưỡng hoặc thậm chí là sảy thai. Vì vậy, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng 3 tháng đầu mang thai đầy đủ, khoa học là vô cùng cần thiết để người mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và em bé được phát triển toàn diện.
Nhu cầu dinh dưỡng của mẹ bầu trong 3 tháng đầu
Nhóm năng lượng
- Năng lượng: Cùng với sự phát triển của thai nhi, nhu cầu năng lượng của thai phụ cũng thay đổi đáng kể. Trung bình, bà mẹ mang thai trong 3 tháng đầu cần cung cấp khoảng 2300 – 2400 kcal/ngày.
- Canxi và vitamin D: Là 2 thành phần dinh dưỡng quan trọng trong việc hình thành hệ xương của thai nhi. Mẹ bầu nên bổ sung thêm canxi trong trứng, tôm, cá, cua, sữa, rau xanh, đậu đỗ và nên tắm nắng sớm để tăng cường hấp thu vitamin D.
Nhóm vitamin
- Axit folic: Giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh hay tật nứt đốt sống trong bào thai. Mẹ bầu có thể bổ sung axit folic qua các loại thực phẩm như rau màu xanh thẫm (cải xanh, rau muống,…), thịt gia cầm, ngũ cốc,… Ngoài ra, thai phụ cũng có thể dùng thêm viên uống bổ sung axit folic theo hướng dẫn của bác sĩ;
- Protein: Rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển nhanh của mô bào thai. Không chỉ vậy, protein còn giúp tăng trưởng mô vú và tử cung trong thai kỳ, tăng cường sản sinh máu, đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Vì vậy, mẹ bầu nên chú ý ăn nhiều hơn các thực phẩm giàu protein như cá, đậu, trứng, thịt gà, sữa, thịt bò nạc và heo,… trong cả 3 bữa ăn. Trong giai đoạn này, thai phụ cần khoảng 85 – 90g protein/ngày, cao hơn bình thường 10-15g/ngày;
- Sắt: Bà bầu cần được cung cấp 36 – 40 mg sắt mỗi ngày để phòng ngừa thiếu máu. Các loại thực phẩm có hàm lượng sắt cao cần tăng cường vào thực đơn ăn uống của thai phụ gồm thịt đỏ, tim cật, các loại hạt, rau xanh,… Ngoài ra, thai phụ cũng có thể sử dụng thêm viên uống cung cấp sắt theo chỉ định của bác sĩ;
- Vitamin A: Mẹ bầu cần được cung cấp đủ 600mcg vitamin A/ngày. Các loại thực phẩm giàu vitamin A gồm thịt, cá, trứng, sữa, gan động vật, rau màu xanh thẫm, củ quả màu vàng, đỏ;
- Vitamin C: Có tác dụng ngăn ngừa các triệu chứng cảm lạnh cho mẹ, giúp xương bé chắc khỏe hơn. Vitamin C có nhiều trong các loại rau, củ, quả,…;
Thực phẩm cần tránh cho phụ nữ mang thai
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu không chú ý trong vấn đề ăn uống, mẹ bầu có thể phải đối diện với nguy cơ sảy thai. Một số loại thực phẩm dưới đây có thể gây sảy thai hoặc không tốt cho thai nhi, thai phụ cần chú ý kiêng khem cẩn thận:
Nhóm động vật
- Cua: Nên hạn chế ăn cua quá nhiều trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Bởi chúng có thể làm tử cung co lại, gây xuất huyết bên trong hoặc thậm chí là thai chết lưu. Ngoài ra, cua có hàm lượng cao cholesterol, không tốt cho sức khỏe của thai phụ.
- Hải sản có hàm lượng thủy ngân cao: Các bà bầu đang mang thai 3 tháng đầu không nên ăn một vài loại cá và động vật giáp xác. Chẳng hạn như cá kiếm, cá kình, cá ngừ, cá thu,. … Vì chúng có hàm lượng thủy ngân rất cao. Thay vào đó, thai phụ nên chọn tôm, cá cơm, cá hồi, cá rô phi,… vì chúng chứa ít thủy ngân, được chứng minh an toàn đối với phụ nữ mang thai. Đồng thời, thai phụ cũng không nên ăn hải sản tươi sống quá nhiều. Bởi chúng có thể tồn tại vi khuẩn, virus gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé.
- Gan động vật: Gan động vật có chứa nhiều vitamin A nhưng các bà bầu chỉ nên ăn 1 – 2 lần/tháng. Nguyên nhân vì nếu ăn gan động vật quá nhiều sẽ dẫn tới tích tụ nhiều retinol. Điều này có thể gây hại cho thai nhi.
Nhóm thực vật
- Lô hội (nha đam): Vì nó có thể gây xuất huyết vùng chậu dẫn tới sảy thai;
Hạt mè (vừng): Là thực phẩm thai phụ không nên ăn quá nhiều trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Hạt vừng khi kết hợp sử dụng với mật ong có thể dẫn tới sảy thai. Tuy nhiên, bà bầu có thể ăn hạt vừng đen trong giai đoạn cuối của thai kỳ. - Đu đủ: Đu đủ xanh có chứa các enzyme. Đây là chất có thể dẫn đến cơn co thắt tử cung gây sảy thai.
- Dứa: Ăn dứa hoặc uống nước ép dứa trong 3 tháng đầu mang thai có thể khiến thai chết lưu. Nguyên nhân vì dứa chứa các bromelain – gây co thắt dẫn tới sảy thai.
- Chùm ngây: Có chứa alpha sitosterol có hại cho phụ nữ mang thai vì có thể dẫn tới sảy thai. Đó là lý do thai phụ trong 3 tháng đầu không nên ăn loại rau này;
- Chế phẩm từ sữa chưa tiệt trùng: Có chứa vi khuẩn listeria có hại cho phụ nữ mang thai;
- Thực phẩm sống: Rau, quả chưa rửa kỹ, rau mầm sống, thịt chưa được nấu chín… . Vì một loại ký sinh trùng là toxoplasma sống trên rau, thịt chưa được rửa kỹ. Chúng có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi;
- Các chất kích thích: Cà phê, rượu, bia và các chất chứa cồn làm tăng nguy cơ sảy thai. Đặc biệt chúng còn gây dị tật thai nhi hoặc khiến trẻ chậm phát triển.
- Muối: Giảm muối trong thực đơn đối với mẹ bầu đang bị phù, hoặc bị nhiễm độc thai nghén. Điều này giúp phòng ngừa nguy cơ tai biến khi sinh.
Mẹ bầu cũng nên có chế độ vận động hợp lý
Ngoài chế độ dinh dưỡng cho mẹ bầu, tập thể dục cũng là một phương thức quan trọng tăng cường sức khỏe cho mẹ trong quá trình mang thai, tuy nhiên cần chú ý về thời lượng tập và tránh các động tác quá mạnh. Theo nhiều nghiên cứu y khoa, tập thể dục giúp mẹ và thai nhi khỏe mạnh, chống lại các bệnh như cảm lạnh…; đồng thời “vượt cạn” nhẹ nhàng hơn và sinh con khỏe mạnh. Mẹ bầu có thể thực hiện các bài tập nhẹ nhàng và đi bộ từ 15 đến 20 phút/ngày tùy vào tình trạng sức khỏe của mình.
Mẹ bầu ốm nghén nên ăn uống thế nào để đủ dinh dưỡng?
Trong 3 tháng đầu thai kỳ,mẹ bầu thường bị ốm nghén nên có cảm giác ăn uống không ngon miệng. Chúng gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe của người mẹ và ảnh hưởng xấu tới thai nhi.
Để ăn uống ngon miệng hơn, giúp con đủ dinh dưỡng. Các mẹ bầu nên chia nhỏ khẩu phần ăn trong ngày nhằm tránh hiện tượng buồn nôn do ốm nghén. Bánh, sữa, nên chuẩn bị để ăn trong các bữa phụ để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho bé. Đồng thời, cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng khoa học cho bữa ăn đa dạng. Bạn có thể cung cấp với nhiều loại thực phẩm khác nhau. Điều này giúp mẹ bầu đỡ gây cảm giác chán ăn. Ngoài ra, thai phụ cũng nên kết hợp thêm các bài tập thể dục nhịp nhàng. Chẳng hạn như hít thở, yoga bà bầu,… để tiêu hóa tốt hơn, giảm ốm nghén, ăn ngon hơn.
Lưu ý tới những nguyên tắc quan trọng khi xây dựng chế độ dinh dưỡng 3 tháng đầu thai kỳ. Những chia sẽ này sẽ giúp thai phụ có sức khỏe tốt và thai nhi phát triển toàn diện.
Tạm kết
Ở 3 tháng đầu của thai kỳ, nhiều trường hợp mẹ bầu bị ốm nghén, luôn cảm thấy khó chịu, thậm chí buồn nôn mỗi khi nhìn thấy thức ăn. Nhưng vì đây là giai đoạn hầu hết các cơ quan quan trọng của phôi được hình thành, nên dù không ăn được nhiều, mẹ bầu vẫn cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng đủ chất bằng cách ăn uống đa dạng thực phẩm, đặc biệt ăn nhiều rau xanh, trái cây… Để đảm bảo sức khỏe của thai phụ và thai nhi tốt nhất. Bạn nên lựa chọn đăng ký các gói thai sản uy tín để được các bác sĩ thăm khám. Đồng thời theo dõi thường xuyên để xử lý kịp thời những phát sinh, rủi ro xảy ra.
Trên đây là những bật mí chế độ dinh dưỡng cho mẹ bầu trong 3 tháng đầu thai kỳ. Hy vọng Món Ngon Sài Gòn sẽ giúp cho các mẹ bầu có thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm để chăm sóc sức khỏe bản thân và bé yêu. Hãy lựa chọn các thực phẩm phù hợp, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời nạp các chất dinh dưỡng cao để nạp chất tốt nhất cho mẹ và bé nhé. Các mẹ bầu cũng cần nên đi thăm khám định kỳ để theo dõi và kiểm tra sức khỏe. Đồng thời lắng nghe sự chỉ dẫn và lời khuyên của bác sĩ để mang lại kết quả tốt nhất.